آیا انقلابی در صنعت الکترونیک به دست تیمی از دانشگاه تهران رقم خورده است؟
* وقتی بدن انسان به یک برد الکترونیکی تبدیل می‌شود *
احسان شیرخانلو در میز خبری معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه تهران:
تحریک الکتریکی در پزشکی، سال‌هاست برای ترمیم زخم‌ها به‌کار گرفته می‌شود، اما دو مانع اساسی، استفاده گسترده از آن را دشوار کرده بود: وابستگی دائمی به منبع برق و نیاز به سیم‌کشی مستقیم از منبع به محل زخم. پژوهش جدید دکتر محمدعلی خیامیان، استادیار مؤسسه بیوشیمی و بیوفیزیک دانشگاه تهران، این موانع را با رویکردی خلاقانه برطرف کرده است؛ رویکردی که توجه مجلات معتبر بین‌المللی همچون Nature و Science را به خود جلب کرده است.
Conceptual framework and comparative analysis of the Tat-TENG system
از تریبو‌الکتریک تا نوآوری ایرانی
در سال ۲۰۱۲، جامعه علمی با معرفی فناوری تریبو‌الکتریک دگرگون شد؛ فناوری‌ای که نشان داد حرکت‌های مکانیکی ساده مانند مالش یا ضربه می‌توانند بدون نیاز به منبع ثابت، جریان الکتریکی تولید کنند. این نوآوری، کاربردهای پزشکی فراوانی یافت و به درمان سریع‌تر زخم‌ها کمک کرد.
اما نوآوری دکتر خیامیان و تیمش یک گام فراتر رفت:
- یکی از مواد تریبو‌الکتریک را به‌طور مستقیم پوست انسان قرار دادند.
- مسیر انتقال انرژی به نقطه زخم، به‌جای سیم‌های خارجی، با استفاده از جوهرهای رسانا به‌شکل تتو روی بدن یکپارچه شد.
به این ترتیب، بدن انسان نه‌تنها تولیدکننده انرژی، بلکه برد الکترونیکی طبیعی شد که سیم‌کشی‌هایش درون خود بدن نقش بسته است!
خیامیان درباره نحوه شکل گیری این ایده گفت:
«ما پنج سال در حوزه تریبو‌الکتریک فعالیت داشتیم و همواره با چالش‌های سیم‌کشی روبه‌رو بودیم. جرقه تتو به‌جای سیم، کاملاً تصادفی در آشپزخانه خانه‌ام به ذهنم رسید. ابتدا امیدی به تحقق عملی نداشتیم، اما آزمایش‌های اولیه، بارقه امید را نشان دادند.»
این پژوهش در کمتر از دو روز پس از انتشار در مجله Nature ، بازتاب گسترده‌ای در Science Magazine نیز یافت و به‌عنوان نقطه عطفی در صنعت الکترونیک معرفی شد.
این دستاورد حاصل همکاری یک تیم میان‌رشته‌ای از دانشجویان و پژوهشگران مهندسی شیمی، الکترونیک، بیوفیزیک و علوم مهندسی بود. خیامیان گفت:
«دو ویژگی تیم ما کلیدی بود: عشق به هم‌افزایی میان‌رشته‌ای و انگیزه بی‌پایان. من قدردان تلاش شبانه‌روزی آن‌ها هستم.»
پیام روشن به دانشگاه و دانشجویان
خیامیان خطاب به دانشگاه تهران تأکید کرد:
«ما دری به روی علم گشودیم که اکنون توجه مجلات معتبر جهان را جلب کرده است. این تازه آغاز راه است و باید با حمایت همه‌جانبه دانشگاه، در این حوزه، پیشتاز باشیم و رقبا را فراموش نکنیم!.»
او در پایان توصیه‌ای به دانشجویان داشت:
«قدرت هم‌افزایی خود را در پروژه‌های میان‌رشته‌ای تقویت کنید. این رمز موفقیت در رقابت با غول‌های علمی دنیا و حرکت بر لبه‌های دانش جهانی است.»
جمع‌بندی
پژوهش دکتر محمدعلی خیامیان نشان می‌دهد که چگونه ترکیب خلاقیت فردی، هم‌افزایی تیمی و حمایت دانشگاه می‌تواند دستاوردی خلق کند که نه‌تنها چالش‌های دیرینه پزشکی را حل کند، بلکه افقی تازه برای آینده الکترونیک و پزشکی جهان بگشاید.
مقاله این پژوهش:
نویسندگان: ریحانه شکیبی، فاطمه یزدی پور، نازنین ایمان‌دوست، ترانه بجولی، علی‌اکبر موسوی موحد و محمد علی خیامیان
نظر شما :